Poprawa zdrowia dzieci poprzez digitalizację badań przesiewowych i bilansowych

jest złożone. Analizy efektywności kosztowej wskazują na relację 1 do 2, co oznacza, że 1 dolar zainwestowany w poprawę zdrowia przynosi korzyści w wysokości 2 dolarów 20 . Takie podejście i sposób pokazywania wyników podejmowanych działań w zakresie profilaktyki zdrowotnej pozwalają na lepsze zrozumienie (m.in. przez decydentów) wartości, jakie wno- si medycyna szkolna. Znajdujemy się w miejscu, w którym poprawa efektywności związana jest również z wdraża- niem nowych technologii zmniejszających ilość czasu potrzebnego na prowadzenie dokumen- tacji wykonywanych czynności na rzecz czasu przeznaczonego dla uczniów. Oszczędność czasu, ale także poprawa jakości danych, któ- re wytwarzane są z użyciem nowoczesnych systemów elektronicznych, przekłada się na wielowymiarową poprawę efektywności. Po- winniśmy na nią patrzeć nie tylko z perspekty- wy minimalizacji kosztów bezpośrednich (np. czas pracy), lecz także pośrednich (np. czas potrzebny na obieg dokumentacji w systemie) 21 . Kompleksowe, oparte na zaangażowaniu wie- lu stron (dzieci, rodziców, szkoły, podmiotów zewnętrznych) działania przynoszą lepsze re- zultaty, jeśli popatrzymy również na wymiar edukacyjny. Ocena wyników nauczania powin- na być rozpatrywana w kontekście stanu zdro- wia dziecka i jego ogólnego samopoczucia 22 . Efektywność badań (testów przesiewowych) Testy przesiewowe stosowane w ramach czyn- nej opieki zdrowotnej nad uczniami w szkole to wiodący element profilaktyki drugorzędo- wej, której celem jest wstępna identyfikacja nierozpoznanych chorób w momencie, kiedy proces chorobowy można jeszcze odwrócić. Są one składową profilaktycznych badań le- karskich (bilansów zdrowia) dzieci i młodzieży. Program przesiewowy można podzielić na trzy etapy: 1) wykonanie testu, 2) postępowanie poprzesiewowe oraz 3) leczenie lub inne dzia- łania naprawcze u osób z potwierdzonymi za- burzeniami 23 . Postępowanie poprzesiewowe, EFEKTYWNOŚĆ I KORZYŚCI BADANIE PRZESIEWOWE DALSZE POSTĘPOWANIE EDUKACJA PROZDROWOTNA INTERWENCJE INDYWIDUALNE LOKALNE PROGRAMY ZDROWOTNE CENTRALNE PROGRAMY ZDROWOTNE BADANIE PRZESIEWOWE DALSZE POSTĘPOWANIE EDUKACJA PROZDROWOTNA INTERWENCJE INDYWIDUALNE LOKALNE PROGRAMY ZDROWOTNE CENTRALNE PROGRAMY ZDROWOTNE Ilustracja 4. Przykłady działań profilaktycznych bazujących na wynikach badań przesiewowych 20 McKinsey Health Institute, Scale what works: The benefits of proven health interventions , McKinsey, 2022, https://www.mckinsey.com/ mhi/our-insights/scale-what-works-the-benefits-of-proven-health-interventions; L. YanWang i in., Cost-benefit study of school nursing services , JAMA Pediatrics, 2014; 168(7): 642–648, https://doi.org/10.1001/jamapediatrics.2013.5441. 21 NASN, Electronic Health Records… , dz. cyt.; K.H. Johnson, Sh. Guthrie, Harnessing the power of student health data: Selecting, using, and implementing Electronic School Health Documentation Systems , NASNSchool Nurse, 2012; 27(1): 26–33, https://doi.or - g/10.177/1942602X1429828; E.D. Maughan i in., The national school health data set: Every student counts! New data platform , NASNSchool Nurse, 2021; 36(1): 29–31, https://doi.org/10.177/1942602X20975873. 22 R.E. Mattson i in., Comprehensive school physical activity programming and health behavior knowledge , Frontiers in Public Health, 2020; 8: 321, https://doi.org/10.3389/fpubh.2020.00321 ; G.CPatton i in., Our future: A Lancet Commission on Adolescent Health andWell- being , The Lancet, 2016; 387(10036): 2423–2478, https://doi.org/10.1016/S0140-6736( 16)00579-1; W. Ostręga i in., dz. cyt.; B. Barker, D. Harris, Parent and Family Engagement: An Implementation Guide for School Communities, Australian Research Alliance for Children and Youth, Canberra 2020. 23 W. Ostręga i in., dz. cyt. Kompleksowe działania – lepsze rezultaty 17